Na de vier afgeronde restauraties is de landauer van Kasteel de Haar er als volgende hard aan toe: een erfgoedobject van de A-categorie, maar met ingevallen kap, losse spaken, vervuild en in erbarmelijke staat. Het is vijf voor twaalf voor dit rijtuig. Om het museaal verantwoord te conserveren en toonbaar te maken is een kleine anderhalve ton nodig. Kasteel de Haar is in samenwerking met de Stichting Hippomobiel Erfgoed bezig om dat geld bij elkaar te krijgen.
Een landauer is een koetsiersrijtuig dat comfortabel plaats biedt aan vier passagiers en middels twee openslaande kappen geheel open of geheel dicht kan. De landauer van Kasteel de Haar is gebouwd in de periode 1885-1890 door de fameuze firma Million & Guiet in Parijs, en is door de fabrikant genummerd met 5785. Een hoog getal, maar dat zegt niets over de zeldzaamheid, want een landauer als deze, waarvan de kast ajour is opengewerkt en met canework op de zijpanelen is uniek in Nederland. Spectaculair zelfs, al zien nog weinigen dat er aan af.
Drs. Jan Zijlstra, conservator van het nationaal rijtuigmuseum, bevestigt dat: “Hij is te mooi om hem niet te tonen, maar hij is in zo’n slechte staat, dat wanneer hij staat opgesteld er constant opmerkingen over komen. Hij is kapot, verdroogd en gaat door de tijd achteruit.” Als onderdeel van het ensemble van De Haar is het een object van de A-categorie dat bescherming verdient. Op het inspectierapport door het restauratiebedrijf staat een waslijst aan mankementen: de ijzeren wielbanden en spaken liggen los, in de voorschulp zit een breuk, tapijt en kussens missen, linoleum is gescheurd, de raamkozijntjes zijn door houtworm en mot aangevreten, roest, vuil en beschadigingen maken het beeld compleet.
Het is dus een flink project om aan te pakken. Claas Conijn, projectleider van de Stichting Hippomobiel Erfgoed, legt uit: “De insteek van de restauratie is museaal, conserverend en behoudend. Een technisch perfecte restauratie en dus regelmatig gebruik van het rijtuig is niet wenselijk. De doelstelling is de uitstraling die het heeft zo veel mogelijk te behouden en het rijtuig te kunnen presenteren in een verantwoorde, voor museale presentatie aantrekkelijke staat van onderhoud. Het rijtuig moet goed verrijdbaar en transportbestendig zijn. En technisch goed genoeg zijn voor incidenteel gebruik.”
Na restauratie kan dit rijtuig, net als de andere rijtuigen van De Haar, wisselend te zien zijn op het kasteel in Haarzuilens en in het nationaal rijtuigmuseum in Leek.