Nu de bok er op zit is de Grand Duc van Kasteel de Haar ineens van naam veranderd: we noemen het een Victoria. Bij Stolk in Balkbrug is de restauratie opgepakt van het tweede rijtuig van Kasteel de Haar.
“We hebben koetsierszitting opgebouwd, waarna het rijtuig nog verder voorover dook. De achter-veren staan naar binnen gekanteld. We zijn ook begonnen met vernis verwijderen. Het goede nieuws is dat het te verwijderen is en er zoals we verwachten blauw te voorschijn komt. Het lijkt de eerste lak. Slechte nieuws is dat het heel arbeidsintensief is en dat de vele kleine beschadigingen nu goed zichtbaar worden”, laat het restauratiebedrijf weten.
Zonder bok is het rijtuig vanaf het paard te rijden, à la Daumont heet dat, en is voor chique gebeurtenissen. Voor dat doel heeft de Grand Duc van het kasteel ook een speciale disselboom: met een diepe bocht naar beneden, zodat die boom tussen de paarden het been van de postiljon niet hindert. Het weglaten van de bok heeft voor de passagiers één groot voordeel, want je kunt zo beter om je heen kijken en de toeschouwers langs de weg kunnen je beter bewonderen.
Maar nu, voor het eerst na zestig jaar, heeft dit rijtuig eventjes weer een bok. Al die tijd lag het zitje ergens in het depot van het Nationaal Rijtuigmuseum. Met koetsiersbok is het -volgens de kenners- ineens een ander type rijtuig, namelijk een Victoria. En dat is voor minder flamboyante uitstapjes. Als we door catalogi van de rond 1900 toonaangevende Franse, Belgische en Nederlandse rijtuigfabrikanten bladeren, dan is er een duidelijk verschil tussen dit model met een vaste bok en met een afneembare bok op ijzeren spijlen – zoals die van De Haar. Met een vaste bok is het een zogeheten ‘Mylord’ en ons model is expliciet een Victoria.
Met welke naam ook, in de komende maanden ligt het rijtuig in onderdelen uit elkaar. Om verf en leer schoon te maken, recht te zetten en aan te vullen.
De vier rijtuigen in dit project komen uit het beheer van Borg en Nationaal Rijtuigmuseum Nienoord en gaan over in langdurig bruikleen door Kasteel De Haar. Dit project is mede mogelijk gemaakt door VZW Pater David, Prins Bernhard Cultuurfonds, VSB Fonds, Stichting Bonhomme Tielens, Mondriaan Fonds en Stichting kasteel de Haar.
De Stichting Hippomobiel Erfgoed begeleidt de uitvoering en verzorgt de communicatie.
foto boven: als Grand Duc, foto’s onder: als Victoria en weer uit elkaar gehaald.
