Drie generaties Gerrit Jan Donderwinkel dreven een fabriek van luxe rijtuigen. Niet vanuit een prestigieuze stad als Den Haag of Haarlem, maar vanuit het halfvergeten provinciestadje Doesburg. Het verhaal van deze rijtuigfabriek heeft twee bijzondere kanten: als exporteur naar Nederlands Indië en als bouwer van de Gelderse kapkar. Zo’n kapkar staat in het Nationaal Rijtuigmuseum [...]
In het Nationaal Rijtuigmuseum in Leek staat een ‘open phaeton’ van de vroeger Generaal van Heemstra, een bekend paardenman in zijn tijd en een oudoom van de filmster Audrey Hepburn. Het rijtuigje oogt deplorabel. Maar het is wel een sierlijk ding. Voor die sierlijkheid was rijtuigfabrikant C.A. Teulings uit ’s-Hertogenbosch verantwoordelijk. In 1674 begint Stans [...]
Terwijl andere Nederlandse rijtuigfabrikanten unaniem de Franse mode volgden in hun ontwerpen, pakte Johannes Jacobus Beijnes de boot naar Engeland. Hij combineerde in zijn rijtuigen de Franse sierlijkheid met de strakke Engelse lijnen. In Haarlem bouwde hij een imperium op. Groot in rijtuigen, nog groter in treinstellen. Maar het was een harde werkgever. Was er [...]
In een schuiflade in de bibliotheek van het Nationaal Rijtuigmuseum in Leek liggen twee schitterende pentekeningen van rijtuigen, gesigneerd door Jacob van Bakel, 1905. Het zijn ontwerpen uit een tijd dat de 21-jarige Van Bakel zijn hoofd al lang had gezet op het automobiel. Zijn vader hield hem voor, dat dit de toekomst was. Maar [...]
Waarschijnlijk komt de familie uit het land van Julich (Gulik) ten oosten van Aken. Hoe het voor die tijd zat weten we niet, maar vanaf 1812 wanneer de gemeente Zutphen Peter Wijnand van Gulik inschrijft is die achternaam anderhalve eeuw lang gekoppeld aan het beroep van rijtuigmaker. Een reeks Wijnands van Guliks, zonen en broers [...]
Zonder enige twijfel was Hermans & Co in Den Haag neerlands grootste en bekendste rijtuigfabriek. De Crème Calèche is er gebouwd, de vorsten op Java reden in zijn statiewagens en deze fabriek kon wedijveren met de beste Londense merken. ‘Hermans’ op de wieldoppen staat voor kwaliteit. De Rotterdamse boekhouderzoon Mattheus Leonard Hermans (1812-1876) verdient zijn [...]
De Nederlandse rijtuigfabricage strekte zich uit tot in Nederlands Indië. En het is juist daar dat bijvoorbeeld op Java nog karossen uit de eerste helft van de 18e eeuw bewaard zijn gebleven, in tegenstelling tot in Nederland waar tijdens de Franse overheersing dit deel van ons erfgoed verloren is gegaan. Ons erfgoed ver weg. Vanuit [...]
Het Nationaal Rijtuigmuseum in Leek bezit een ezelwagonette, met aan weerszijden een rond etiketje en daarop ‘M. Oostwoud Stoomrijtuigfabriek Franeker’. Het wagentje is gebouwd in de periode na 1908. Oostwoud in Franeker is tegenwoordig de specialist in medisch meubilair. Dit moderne bedrijf dankt zijn bestaan aan een rijtuigbouwer die ziekenvervoer als gat in de markt [...]
Gerard Engbers is één van de hoeders van het hippomobiel erfgoed. Hij heeft zich in de afgelopen week ontfermd over een ponyjachtwagen die afkomstig is van het Twentse landhuis Zonnebeek. Het blank-gelakte rijtuigje is aan restauratie toe en de Stichting Edwina van Heek, die het landgoed beheert, gaat op zoek naar de feitelijke herkomst. Mogelijk [...]
Ponyvierspan voor de Rijtuigfabriek van Gebroeders Spijker aan de Stadhouderskade 114 in Amsterdam. Beeld: Stadsarchief Amsterdam.